.tr Alan Adları Yönetimi ve Tarihçesi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılan derlemeye göre, “.tr” alan adları yönetimi 1991’den beri Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından yürütülmektedir. 2008’de Elektronik Haberleşme Kanunu’yla alan adlarının tahsisini yapacak kurumun Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olacağı kararlaştırıldı. Bu doğrultuda 2010’da “İnternet Alan Adları Yönetmeliği” yayımlanarak yürürlüğe girdi ve alan adı yönetimi BTK’ya devredildi.
TRABİS ve Alan Adı Tahsis Süreci
BTK bünyesinde faaliyete geçen TRABİS, 14 Eylül 2022’den itibaren “.tr” uzantılı alan adlarının tahsis işlemlerini yürütmektedir. 2023’te yapılan güncellemelerle “.a.tr” yapısındaki alan adları için belirlenen tahsis sürecine göre kamu kurumlarına öncelik verilmektedir. Ayrıca, belirli kurum ve kuruluşlara ücretsiz tahsisler de yapılmaktadır.
TRABİS ve Alan Adı Dağılımı
TRABİS’in devreye girmesiyle 2024 sonuna kadar 810 bin alan adı tahsis işlemi gerçekleştirilmiş ve toplam aktif alan adı sayısı 1 milyon 270 bini aşmıştır. En çok kullanılan alan adı uzantısı ise 981 bin 821 adetle “.com.tr” olup, diğer uzantılar da farklı sayılarda kullanılmaktadır.
Uyuşmazlıkların Çözümü ve TR Alan Adları Uyuşmazlık Çözüm Merkezi
İnternet Alan Adları Yönetmeliği kapsamında TR Alan Adları Uyuşmazlık Çözüm Merkezi, alan adı uyuşmazlıklarının çözümü için kurulmuş bir mekanizmadır. Bu merkez aracılığıyla uyuşmazlıkların hızlı, etkin ve adil bir şekilde çözüme kavuşturulması hedeflenmektedir. Böylece mahkemeye gitmeden, taraflar arasında anlaşmazlıkların çözümü sağlanmaktadır.
Bu gelişmelerle, Türkiye’de “.tr” uzantılı alan adlarının yönetimi, tahsisi ve uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin süreçler daha şeffaf ve etkin bir şekilde yürütülmektedir.